TÌNH TRẠNG VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CẤP THIẾT CỦA SÁCH CÔNG CỤ HÁN NÔM VIỆT NAM

서지정보

· 발행기관 : 한국고전번역원
· 수록지 정보 : 민족문화 / 38권 / 38호 / 261 ~ 304페이지
· 저자명 : 찐칵마인

초록

Sách công cụ là loại sách gồm có tự điển, từ điển và những sách phục vụ cho việc tra cứu được biên soạn dùng cho một ngành khoa học hoặc nhiều ngành khoa học có liên quan. Sự ra đời của sách công cụ là một nhu cầu tất yếu của đời sống văn hóa xã hội và trình độ phát triển của khoa học, cũng là cơ sở tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của khoa học trong tương lai.
Như mọi người đã biết, vào thời kỳ trung đại, các nước vùng Đông Á như Hàn Quốc, Nhật Bản và Việt Nam chịu ảnh hưởng của văn hóa Hán và đã sử dụng chữ Hán trong một thời gian nhất định. Ở Việt Nam, thời kỳ này, chữ Hán trở thành một phương tiện quan trọng để ghi chép trước thuật, nâng cao dân trí, đào tạo nhân tài và phát triển văn hoá dân tộc. Từ chữ Hán (漢字), người Việt Nam sáng tạo ra chữ Nôm (喃字). Xét về mặt vị trí, thì chữ Hán được nhiều triều đại phong kiến Việt Nam coi trọng, được xem là văn tự chính thống của quốc gia. Còn chữ Nôm được phát triển mạnh trong sáng tác văn học, tuy nhiên cũng có những triều đại phong kiến Việt Nam coi trọng chữ Nôm, như triều nhà Hồ (1400 - 1407) và triều Tây Sơn (1788 - 1802). Như vậy, hàng ngàn năm lịch sử, người Việt Nam đã sử dụng chữ Hán và chữ Nôm để ghi chép các loại công văn tài liệu, sáng tác trước thuật sách vở và khắc trên các bia đá, chuông đồng, biển gỗ, và các loại tư liệu khác, v.v.. Những thư tịch, tư liệu viết bằng chữ Hán và chữ Nôm này, ngày nay ở Việt Nam được gọi là di sản Hán Nôm. Việc biên soạn sách công cụ Hán Nôm ở Việt Nam luôn có ý nghĩa khoa học và giá trị thực tiễn để phục vụ cho việc tìm hiểu, nghiên cứu và giới thiệu các cổ tịch viết bằng Hán và chữ Nôm.
Theo ý kiến của một số học giả, ở Việt Nam việc biên soạn những bộ sách công cụ xuất hiện từ thế kỷ XV, tạo nên những phương tiện tra cứu cần thiết khi tiếp cận tư liệu Hán Nôm cho các nhà nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn nói chung, nghiên cứu Hán Nôm nói riêng. Sách công cụ ở Việt Nam rất đa dạng, từ điển, tự điển, loại chuyên ngành, loại đa ngành, loại giải thích từ ngữ, loại tra cứu (gồm thư tịch, điển cố điển tích nhân vật lịch sử, các nhà khoa bảng, tác gia Hán Nôm, v.v...); đặc biệt là những sách công cụ này lại được thể hiện bằng nhiều loại văn tự, như: chữ Hán, chữ Nôm, chữ Nôm Tày (dân tộc Tày Việt Nam), chữ Việt (Quốc ngữ dùng hiện nay), chữ Thái (dân tộc Thái Việt Nam) chữ Pháp, chữ Bồ Đào Nha, v.v... Trong bài viết này chúng tôi xin trình bày khái quát về tình trạng chung và những vấn đề cấp thiết của sách công cụ chữ Hán chữ Nôm Việt Nam (gọi tắt là sách công cụ Hán Nôm).

참고자료

· 없음